فیوز
فیوزها به دو دلیل در مدارهای الکتریکی وارد میشوند:
– برای محافظت سیمی که منبع برق را به دستگاه الکتریکی متصل میکند.
– جهت حفاظت از لوازم الکتریکی
تولیدکنندگان لوازم الکتریکی ظرفیت فیوزها را بهگونهای انتخاب میکنند که پیش از آسیب رسیدن به دستگاه یا زمانی که قطعه الکتریکی پیش از حد لزوم جریان بکشد، مدار را قطع کنند. اگر از فیوزی غیر از استاندارد مشخصشده استفاده شود، کوچکترین اشتباه در هنگام نصب دستگاه الکتریکی ممکن است موجب بروز فاجعهای شود. اگر در دستگاهی که نشان استاندارد دارد، قصد تعویض فیوز موجود را با فیوزی با مقدار ظرفیت بالاتر داشتید، این را در نظر بگیرید که آیا شما متخصص برق هستید و از مهندسی که این وسیله را طراحی کرده بیشتر میدانید؟
زمانی که شما از فیوز مناسب در مدار استفاده میکنید در صورت بروز مشکل شما فقط یک فیوز ارزانقیمت را از دست میدهید و در مقابل، وسیله الکتریکی گرانقیمت شما حفظ خواهد شد.
دو ویژگی اصلی برای فیوزها وجود دارد:
– فیوزها بر اساس مقدار آمپر دستهبندی میشوند نه بر اساس وات! پس اگر روی یک فیوز عدد ۳۰ را مشاهده کردید، این عدد مقدار آمپر فیوز را نشان میدهد نه وات آن را. البته ممکن است ولتاژ کاری فیوز هم بر روی آن درج میشود.
– ولتاژ. این ویژگی زمانی که یک فیوز سوخته را با نمونه مشابهش تعویض میکنید اهمیتی ندارد. فیوزهای استفادهشده در خودروها عموماً کمتر از ۱۰۰ ولت میباشند و اگر شما قصد استفاده از فیوز خودرویی با ولتاژ پایین در مداری که ولتاژ اصلی آن ۲۲۰ ولت است رادارید، این امر موجب ایجاد یک تهدید بزرگ میشود.
زمانی که فیوزی میسوزد، گپی بهاندازه کافی بزرگ ایجاد میکند بهطوریکه ولتاژ بهصورت حتی جرقه نمیتواند بین دو ترمینال فیوز برقرار شود. یک فیوز ولتاژ پایین مانند فیوز (AGU) ممکن است قادر به ایجاد یک گپ مناسب برای کنترل جرقه نباشد که این میتواند منجر به ادامه شارش جریان شود (جریان بهصورت جرقه عبور میکند) و ممکن است منجر به بروز آتشسوزی شود. پس فیوزهای ولتاژ پایین نباید بهجای فیوزهای ولتاژ بالا استفاده شوند. برای جلوگیری از آتشسوزی، فیوزهای ولتاژ بالا با سیلیکا (ماسه) پر میشوند تا جرقه را سرد و خفه کنند؛ که این مورد را برای فیوزهای ولتاژ پایین صدق نمیکند. فیوز ولتاژ پایین با توجه به مطابقت بسیاری که با فیوز ولتاژ بالا در اندازه و جریان دارد ولی مطلقاً جایگزین مناسبی برای آن نخواهد بود.
محل صحیح نصب فیوز آمپلی فایر
از آنجا که آمپلی فایر سیستم های صوتی خودرو آمپر زیادی مصرف می کنند ، سیم کشی نامناسب آنها ممکن است باعث فشار آمدن به سیم برق آن ، اتصال کوتاه و حتی آتش سوزی گردد. به همین دلیل است که باید تمام طول مسیر از باتری تا آمپلی فایر را به صورت جداگانه سیم کشی نمایید. در صورتی که چند آمپلی فایر داشته باشید می توانید از یک کابل برق به همراه جعبه تقسیم استفاده نمایید ، ولی کابل مورد نظر باید به اندازه کافی ضخیم باشد تا توان تأمین آمپر مورد نیاز همه آمپلی فایر ها را داشته باشد.
در صورتی که برای هریک از آمپلی فایر ها مشکلی رخ دهد ، یا کابل برق آمپلی فایر دچار اتصالی شود ، ممکن است منجر به بروز حادثه وحشتناکی شود. در بد ترین حالت ممکن است خودرو دچار حریق شده و یا امکان انفجار باتری وجود دارد. به همین دلیل است که بایست در طول مسیر برق آمپلی فایر فیوز تعبیه شود ، و این که فیوز باید به جای این که کنار آمپلی فایر نصب شود نزدیک باتری باشد. اگر فیوز را سمت آمپلی فایر نصب کنید و کابل برق در فاصله بین فیوز و باتری اتصالی کند ، فیوز نمی تواند هیچ گونه محافظتی انجام داده و عملاً مثل این است که فیوز نداشته باشید.
زمان عمل کردن فیوز:
فیوزها انواع مختلفی دارند و معمولاً فیوزها زمانی که به حداکثر میزان جریان خود میرسند، نمیسوزند! طوری طراحیشدهاند که جریان را بدون عمل کردن فیوز، عبور دهند. یک فیوز تحت شرایط متفاوتی میسوزد. فیوز میتواند مقداری بیش از توان خودش را در زمان کوتاهی عبور میدهد بهطور مثال تقریباً ۱۰ دقیقه یا بیشتر طول میکشد تا فیوز در ۲۵% بیشتر از حد مجاز جریانش بسوزد.
توصیههای پایانی:
– هیچوقت از فیوزی با ظرفیت بیشتر از مقداری که برای یک وسیله الکترونیکی توصیهشده استفاده نکنید.
– از سایز و ظاهر فیوز نمیتوان ظرفیت آن را سنجید.
– اگر یک فیوز مثلاً ۳۰ آمپری در جای یک فیوز ۵ آمپری قابلنصب است این اصلاً به آن معنی نیست که میتواند جایگزین آن شود!